Kripto para piyasaları son günlerde son derece cazibeli getiriler sağladı. Bunun sonucu olarak merkezsiz finans (DeFi) uygulamaları da popülarite ve kullanım konusunda önemli hacimlere ulaştı. Durum bu türlü olunca bugünkü rehberimizde merkezsiz finans (DeFi) protokollerinden biri olan Synthetix (SNX) hakkındaki sorularınızı ayrıntılı bir formda cevaplayacağız.
Merkezsiz Finans (DeFi) Nedir?
Merkezsiz finans, blockchain tabanlı uygulamalarla kripto para cüzdanları üzerinden erişilebilen uygulamalardır. Merkezi finans (CeFi) uygulamalarından farklı olarak, üçüncü parti uygulamalarla etkileşime girmenize gerek kalmaz, rastgele bir evrak imzalayıp sunmanız gerekmez, finansal süreçlerin tamamına erişebilirsiniz ve berbat kredi notunuz olsa da borç alıp verme süreçlerini gerçekleştirebilirsiniz. Onun yerine DeFi protokollerine rastgele bir bilgi vermeksizin cüzdanınızdaki kripto paralar ile finansal süreçleri gerçekleştirebilirsiniz.
Synthetix (SNX) Nedir?
Synthetix (SNX), sentetik varlıkların oluşturulması ve dağıtılması için inşa edilmiş protokoldür. Klâsik finans uygulamalarında türev eserler diye sınıflanan eserler, Synth ismindeki akıllı kontratlar sayesinde aşikâr bir varlıkta süreç yapmanız için o varlığı tutmanıza gerek kalmaz. Farklı varlıklar üzerinden Synth sağlayıp alım satım süreçleri Kwenta’da gerçekleştirebilirsiniz. Synthetix Network Token (SNX) ise, Synth’lerin dağıtılması için gösterilen karşılıklardır.
Synthetix Nasıl Çalışır?
Synth’ler merkezsiz oracle’ları fiyatları göstermek için kullanır. Fiyatların görülmesi sayesinde Synth süreçlerini güya diğer varlıklara sahipmişsiniz üzere takasını gerçekleştirebilirsiniz. Bu taraftan Synthetix, olağan kripto para yatırımcılarının erişemeyeceği varlıklara faal bir biçimde yatırım yapmasına imkan sağlar. Synthetix’in Paxos’dan (PAX) tek farkı, Paxos üzerinden sahip olduğunuz varlıklarda kelam sahipliğiniz varken, Synthetix’de yalnızca o varlığın fiyatına açıksınız.
Ayrıyeten Synth’ler Ethereum tabanlı DeFi platformlarında fon sağlama aracı listelenip karşılığında faiz kazanabilirsiniz. Bu sayede piyasadaki farklı gelişmelere karşı hedge olarak türev eserleri koyabilirsiniz.
Örneğin seçtiğiniz bir varlığın gelecekte fiyatının artacağından eminsiniz, lakin seçtiğiniz varlığın kıymetinin yükselmemesi durumundaki riski kabul etmek istemiyorsunuz. Bunun sonucu olarak opsiyon kontratı satın alırsınız. Opsiyon kontratları ise alıcıyla satıcıların birbiriyle muhakkak bir varlığın evvelce belirlenmiş fiyata satılmasına müsaade veren kontratlardır. Böylelikle, kendi varlığınızın muhakkak bir fiyattan satışı sayesinde muhakkak bir tarihe kadar gerçekleşir.
Synth’leri almak için iki farklı usul kullanabilirsiniz:
1-Borsadan ETH satın almak
2-ETH’larınızı Kwenta’da sUSD olarak değiştirmek
3-Elinizdeki sUSD’leri borsada öbür Synth’lerle takas etmek.
Yahut:
1-SNX token’larını borsalardan satın almak
2-Mintr’da stake ettirmek (Synthetix tarafından oluşturulmuş merkezsiz uygulama)
3-Synth’leri oluşturup Kwenta’da alım satımını gerçekleştirmek
Synthetix’teki tüm SNX token’larının karşılık oranı %600’dür, fakat karşılık oranı topluluk tarafından belirlenir. Stake ettirenler Mintr’da stake ettirdikleri karşılığı yönetmek zorundalar. Şayet oran yüksekse daha fazla sUSD piyasaya sürülür, şayet oran düşükse sUSD token’ları yakılabilir.
SNX’lerinizi stake ettirip karşılığında sUSD mint ettirdikten sonra, borçların ödenmesi için yakılması gereken sUSD’lerin karşılığını alırsınız. Borçlar ise Synthetix platformundaki tüm borçları gösterir ve Synth’lerin arzı ve değişim oranlarına nazaran farklılık gösterir. Sistemin tüm borcu bu teknikle dağıtıldığı için havuz toplulukları, borçların istikrarda tutulması için kıymetli bir yol oynar. Sistem, başka partilerin risklerini yöneterek süreçler için gerekli likiditeyi sağlar.
Token’larınızı stake ettirdiğiniz vakit, karşılık oranınız %600 olduğu vakit muhakkak başlı ödüllere sahip olursunuz. Bunlar staking ve süreç fiyatlarından elde ettiğiniz ödüllerdir. Süreç fiyatları ise her bir stakerın aldığı borç ile orantılı olarak dağıtılır. Şayet SNX token’larını stake ettirmek istemezseniz sUSD’lerinizi yakmanız gerekir.
Synthetix’in Borsası Kwenta Nedir?
Kwenta, Synth’lerinizi alıp satabileceğiniz merkezsiz borsadır (DEX). Öteki DEX’lerden çok, borsadaki süreçler tek bir akıllı kontrat ile gerçekleşir. Chainlink oracle’ları fiyat bilgisi sağlar ve fiyatlar %0.3-1 ortasında değişkenlik gösterir.
Kwenta, şu an onlarca kripto paraları, prestiji paraları ve emtiaların opsiyon süreçlerine imkan tanır.
Synthetix Yönetişim İşlevi Nasıl Çalışır?
Synthetix birinci olarak Synthetix Vakfı tarafından yönetilirken, 2020 yılında merkezsiz otonom tertibe (DAO) geçti. DAO, protokoldeki tüm yenileme süreçlerini altındaki DAO’lar aracılığıyla gerçekleştirir.
Synthetix’in Öteki Protokollerden Farkı Nedir?
Birçok DeFi protokolünde yalnızca kripto paralar üzerinden süreç gerçekleştirilebilirken, Synthetix’te kripto paralardan farklı olarak emtialar, prestiji paralar ve pay senetlerinde süreçleri gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıyeten klasik finans süreçlerinden long ve short süreçlerini gerçekleştirebilir, istediğiniz vakit opsiyon piyasalarında oynayabilirsiniz.
Synthetix Yorumları
Synthetix piyasada olduğundan beri DeFi uygulamalarında kıymetli bir işlevi yerine getirdi. Bilhassa DeFi protokolleri lending (borç alıp verme işlemleri) ve merkezsiz borsalara odaklanıldığı yerde farklı varlıklar üzerinden opsiyon ve türev kontratları aracılığıyla farklı araçlara yatırım yapılmasına imkan tanıdı. Fakat uzmanlaştıkları alan çok fazla özelleşmiş bilgi gerektirdiği için DEX ve lending platformları kadar popülerleşemedi. Tekrar de buna karşın birçok kişi DeFi ekosistemine katıldıkça Synthetix üzere protokollerin kullanımında patlama yaşanabilir.
Synthetix Nasıl Satın Alınır?
Synthetix, kripto para borsalarında hesabınız varsa yahut merkezsiz borsalarda cüzdanlarınızı bağladıysanız basitçe alım satım süreçlerini gerçekleştirebilirsiniz. Synthetix’i Binance, Coinbase Pro, Huobi Küresel, KuCoin, Gemini, Kraken ve başka birçok borsada satın alabilirsiniz. Süreç çiftleri için ise SNX/USDT, SNX/BTC, SNX/ETH, SNX/EUR, SNX/GBP ve SNX/USD başta olmak üzere birçok farklı süreç çiftinde alım satım gerçekleştirebilirsiniz.
Synthetix Hakkında Sık Sorulan Sorular
Staker’lar için riskler nelerdir?
Staker’lar için riskler karşılık oranının sağlanamaması ve fiyat manipülasyonlarıdır.
Tasfiye ile alakalı orta yüz var mı?
Şu an yok fakat vakit içinde Synthetix protokolünde olacaktır. Bu husustaki gelişmeleri sizlerle paylaşacağız.
Synthetix hakkında daha fazla bilgiye nereden ulaşabilirim?
Synthetix hakkında daha fazla bilgiye Synthetix’in sitesindeki blog kısmından erişebilirsiniz. Şayet daha fazla sorunuz varsa sorularınızı Discord topluluğunda sorabilirsiniz.
Synthetix hakkındaki haberlere nereden erişebilirim?
Başta Synthetix olmak üzere Bitcoin ve altcoin‘ler hakkındaki gelişmelere, kripto para haberlerine ve son dakika gelişmelerine Coinkolik üzerinden ulaşabilirsiniz.